|
|
11 септември - Десет години од смртта на американско-македонската писателка Емилија Кукубајска (1979-2006) |
Секој напад носи деструкција, хронична или терминална. 11 септември 2001 година за Америка означи отворен судир меѓу религии, култури и општествени уредувања на САД и дел од светот. 11 септември 2006 за 27 годишната македонско-американската писателка Емилија Кукубајска означи крај на нападите на лупус нефритис и дијализа од нејзината 16-та година. Кратката историја на времето на Емилија не признава пораз, ниту кога живее со ретката болест, ниту последните години откако замина од овој свет. Годинава ќе бидат објавени првите 1000 страници од нејзините дневници водени на англиски јазик, Emi’s Diaries во кои Емилија ја побива тезата дека нападот може да е метафора за деструкција, а болеста за губење на моралните вредности. Еми и во овој книжевен жанр е современ симбол за верување во човечност, љубов за живот, напредок на науката и позитивни промени во човекокот. Дел од нејзиниот огромен опус на писма, написи и песни, објавени во Вселена во вселената (ЕМАРИ, 2007) постана „ода на љубовта“ на младот автор кон фамилијата и животот, чувство пресудно за култивирање на доблестите кај детето и младина на светот. Книгата Зборник од меѓународниот меморијален конкурс Емилија Кукубајска (ЕМАРИ, 2008) дава книжевни одговори со длабоко доживеани реакции на читатели и учесници на конкурсот, претставници од четири категории: поети, возрасни читатели, студенти и ученици од Македонија и САД. Борбите за одржување во живот и при тоа за чување на висок морал во односите со својата генерација која е духовно и културолошки загрозена, Емилија ќе ги посведочи и годинава, на 10 годишнината од нејзината смрт, во најдолгите постхумно објавени дневници во светот.
Дневниците се детско-младинска исповест пред тајниот другар, дневникот, со кого Емилија расте, отворена кон своите погледи и односи со светот и луѓето, а свесно затворена за необичната болест (Ана Франк и непријателот). Во тој сооднос на силна надеж и тешки загуби, Емилија се одржува себе си, и останатите во нејзиниот круг, со неуморна љубопитност за човековата психа, со радост што ја црпи од надежта дека сепак има светлина на крајот од тунелот во кој се повторуваат загубите. Дневниците се многу современ и навремен доказ дека и во кризни времиња, меѓу луѓе без интегритет, со наука често неодговорната и без доволно ресурси, една несекојдневна тинејџерка прави чуда со својата духовна и морална сила и убавина, чуда и за другите и за себе. Во тие чуда на издржливост и несебичност Еми го дава од себе и тоа што го нема – здравјето, и тоа што го снемува – времето од својот живот на земјата. Им помага прво на другите, и од случај до случај не се откажува да буди почовечна одговорност и подлабола свест кај другарките и другарите околу неа. Љубовта кон луѓето и животот Еми ја храни од вербата дека утре ќе биде нов ден на успех, ново откритие на искреност и чесност, нов спас од лупусот и дијализата, лек за кој и науката се бори да го открие, и Бог се грижи во својот тајминг да го донесе. Еми до крај длабоко верува и во науката и во Бог кој ја раководи вселената, науката, човекот, и човековите подеми и падови ...
Извадоци од Emi’s Diaries (Потрага по вредното, доброто, искреното) ... Се прашувам дали искушенијата ги гледам како можности? Дали негодувам и се жалам или и овозможувам на издржливоста да создава совршените резултати? И уште нешто: Дали гледам што Господ сака да ме поучи преку тие искушенија? ...Живеев меѓу деца од многу култури и вери. Лос Ангелес е најкосмополитски мегалополис на планетата, но токму таму научив како и зошто треба да останам христијанка. А тој, не ја научил таа лекција, и сеуште талка низ заблудите на „Новото Доба“, изигрувајќи морал. ... Заборавам дека неговиот недостаток од темелни вредности засновани на верата се причината зошто не е за мене. Затоа не треба да жалам што губам такво едно конфузно битие. Тој може да усреќи некоја друга (секуларна и профана) девојка, но јас ќе си го најдам вистинскиот христијански младич, со цивилизарана суштина и морална екселенција. ... Денес ме потсети и Библијата дека шармот лаже, убавината исчезнува а материјалните нешта се губат, но жената која има стравопочит кон принципите на Бог – е поинаква, бидејќи стравот е почеток на мудроста, и праведноста која ослободува. ... И, како и секогаш, нема да пишувам за дијализа, лекари, или здравствени агонии. Во овие дневници пишувам за growing pain во животот на едно младо девојче. Но, не можам да верувам што се ми се случува!
Професорката од Харвард лабораторијата при Massachusetts General Hospital, Denise Faustman; лекарите од UCLA Лос Ангелес; светски познатиот Ted Groshong, Columbia University Children’s Hospital; Благој и Вера Механџиски од ЗЕГИН; кинескиот доктор од Аугсбург, др. Џимјади; лекарот на американскиот олимписки комитет од Брансон, Мисури, др. Патрик Бејз (кој дијагностицираше лупус кај Емилија); професорите од УКИМ клиниките за нефрологија и ревматологија во Скопје и многумина од дијализните центри во САД, Скопје и Штип, имаа привилегија да ја запознаваат и следат Еми, нивниот обожуван борец за живот и за нов бубрег, млад и мил, но и длабоко аналитичен и активен учесник во современието на 20 - 21 век.
Од предговорот кон книгата Слобода над смртта:ЕМИ … ПРЕМНОГУ СОВРШЕНА ЗА ОВОЈ СВЕТОд Баронесата Валентина Трони Таруд ... Еми ја постигна својата мисија и цел во овој живот. Таа толку многу научи од животот, повеќе од повеќето луѓе на земјата. Уште на рана возраст веќе стекна неверојатна мудрост и можеби за неа немаше повеќе лекции од овој живот, бидејќи беше постанала неверојатно силна и зрела, како стара душа која веќе живеела толку многу животи и стекнала толку многу разумност. Еми ми постана инспирација во животот, дури и по моето стапување во брак, по одимување на моите деца, па сѐ до денес. Таа е мој пример на личност каква треба да се обидувам да бидам... беше трпелива, силна, љубезна, секогаш се трудеше да ја гледа позитивната страна на животот, беше верен другар, подготвена секому да му прости за сѐ, имаше милосрдие за другите и беше голем слушател и советник. Таа беше премногу совршена за овој луд и неморален свет, можеби и затоа Господ си ја зема кај Себе. Многу сум среќна што ја сретнав за време на моите тинејџерски години зашто таа тогаш имаше толку добро влијание на мене што дури и мајка ми постојано на тоа ми укажуваше. Еми ги потврди и поддржа моите морални сфаќања и таа за мене беше вистински пример за каква личност треба да бидам. Мислам дека никогаш нема да ги постигнам нејзините стандарди и да постанам совршена како неа, но понекогаш се обидувам да го следам нејзиниот совет, бидејќи знам што таа би рекла во одредени ситуации, тоа е како да ја слушам да ми зборува, да ја гледам како ми се насмевнува и тогаш едноставно знам што таа би ми кажала да сторам и што таа би сторила наместо мене. Еми беше испратена од Господ на земјата за да се обиде да ги просветли луѓето околу себе, за тоа сум сигурна сега. Сега таа е и пример за тебе, во текот на твоите маки во животот таа ќе те води и дава сила. Внимавај на знаците. Можеби фактот што ти пишувам и кажувам за овие нешта е знак од Еми, можеби таа зборува преку мене и сака да бидам во контакт со тебе и да ти го кажувам сето ова... Се согласувам за она што кажав за муслиманите, во однос на твоето прашање дали тие би сакале да читаат книга од една христијанска девојка. Вие и јас имаме живеено во муслимански земји и стекнато многу муслимански пријатели, ти не си против нивните верувања, тогаш зошто тие би биле против твоите? За жал една од најголемите теми во светот денес е стравот дека постојат исламски лидери кои ќе се обидат да го доминираат и освојат светот преку нивната религија и да ја наметнат на другите. Ова е застрашувачка мисла. Но ние ќе работиме совесно, без да повредуваме кого и да било, да споделуваме со светот одредени идеи на одредени неверојатно добри човечки души кои преку своите животи не учат како да постанеме подобри човечки суштества, а не политички идеолози. Бог е еден за сите, без разлика на која религија ѝ припаѓаме? Тоа е истиот Бог во кој веруваат сите, тоа е истиот Бог на кого сите луѓе му се молат, сѐ друго се само ситни нешта, ситни нешта кои создаваат војни и судири и омраза и нетрпеливост. Треба сите едноставно да обраќаме внимание на нештата кои ни се заеднички и да имаме чувство за заедништво со сето ЧОВЕШТВО зашто СИТЕ сме деца на Господ, без разлика какви религиозни текстови читаме и каде се молиме. Храмот е во нашето сопствено внатрешно битие. Пишувам книга за религиите и духовноста и за виртуелната матрица на нашата реалност и постоење во оваа димензија. Животот на Еми беше заснован на христијанството, една од религиите, а читателите треба да покажат толеранција при споредување на доблестите, моралните вредности и културните квалитети на едно човечко битие и на културата од која тоа произлегува. Во работата над книгата дневници од Еми сакам да се вклучам и да сторам сѐ што е најдобро. Тоа ќе е мој подарок за Еми... Ти давам право да објавиш сѐ што кажав за Еми во оваа електронската пошта. Татко ми се пензионираше пред неколку години. По Македонија, тој и мама беа испратени во Камерун каде што му беше и последното назначување. Поради неговата возраст, тој требаше да се повлече и сега го минува слободното време читајќи ги сите свои книги. Живеат во Рим но набргу ќе се селат во Австралија за да бидат со моите сестри, со своите внучиња. Баба ми е сѐ уште жива, многу силна жена е! Има 90 години и сѐ уште пее... :-) Сопругот и дечињата Елоиза и Леонардо се добри. Ме праша во последното твое писмо дали сум среќна и мојот одговор е - да, ценам сѐ што имам во животот. Животот за секого е полн со успеси и падови и не е совршен. Но јас сум благословена со грижлив и прекрасен сопруг. Во брак сме веќе 10 години. Набргу ќе ти испратам слики. Ти пожелувам добро здравје, внатрешен мир и внатрешно сознание дека и на крајот ти си сеуше поврзана со Еми преку енергетското поле што не спојува сите нас луѓето а кое е создадено од Бог. Валентина (3 август, 2009, Дубаи, ОАЕ) Од книгата „Слобода над смртта“. Кукубајска, Марија Емилија (ЕМАРИ, 2014) ДЕТЕ НА МАМА - НА ПЛАНЕТАВА ЗНАЕШЕ ЛИ 1978 - Заспав на аеродромот во убавиот Бенгази, се пробудив во најубавата земја на светот, Македонија. Каков благослов!
|