|
||||
Горан Стефановски |
Горан Стефановски Горан Стефановски (27. IV 1952 – 27. XI 2018) е македонски драмски автор, универзитетски професор и академик. Претставник е на модерната македонска драматургија и еден од најзначајните и најизведувани македонски драмски автори воопшто. Автор е на сценарија за ТВ серии, ТВ филмови и драми. Драмските дијалози во неговите дела и по 30 години ја отсликуват актуелната стварност во Македонија. Горан Стефановски е роден на 27 април 1952 година во Битола. Завршил студии по англиски јазик и книжевност на Филолошкиот факултет во Скопје. Дипломирал во 1974 година со награда за најдобар студент во генерацијата. Во меѓувреме, студирал и драматургија на театарската академија на Универзитетот во Белград (1972-1973). Во периодот од 1975 до 1977 бил на постдипломски студии на Универзитетот во Белград – на Филолошки факултет, книжевни студии. Во 1979 година ja одбранил магистерска теза со наслов „Сценските напатствија како основа на драматургијата на Семјуел Бекет“. Од 1974 до 1978 година, Горан Стефановски работи како драматург во драмската редакција на ТВ Скопје. Тој работи на ТВ сценарија, уредување и адаптација на бројни драми, како и во продукција и пост-продукција. Од 1978 до 1986 година, Стефановски работи како асистент по англиска книжевност на Филолошкиот факултет во Скопје, а од 1986 до 1998 година, тој е редовен професор по драматургија на Факултетот за драмски уметност во Скопје. Во 1990 година, во летниот семестар, Горан Стефановски работи на Универзитетот Браун во Провиденс, Род Ајленд, САД со Фулбрајтова стипендија за истакнат уметник. Во периодот од 1998 до 2000 година тој е визитинг професор по драматургија на Драмскиот институт во Стокхолм, Шведска, а од 2000 година е хонорарен професор по драматургија на Универзитетот во Кент и на Крајст Черч колеџот во Кентербери, Велика Британија. Горан Стефановски кој е претставник на модерната македонска драматургија и еден од најзначајните и најизведувани македонски драмски автори воопшто, бил избран за член на МАНУ надвор од работниот состав во 2004 година.. Тој е автор на сценарија за ТВ серии, ТВ филмови и драми, како и на сценаријата за играни филмови. Во литературата дебитира со ТВ играта „Клинч“ во 1974 година. Оттогаш се пројавува воглавно во драмската уметност како плоден и атрактивен автор, врзувајќи го своето и националното име за престижни и високи домашни и интернационални награди и признанија, како: „Стале Попов“, „11 Октомври“, „Стериина награда“, „Војдан Чернодрински“. Во јавноста станал познат со драмата „Диво месо“ (1979 година), за првпат е изведена на сцената на Драмскиот театар во Скопје, во режија на Слободан Унковски, кон крајот од декември 1979 година. По „Диво месо“ следеа – „Лет во место“ (деама - 1981), „Хи-Фи“ (драма - 1982), „Дупло дно“ (драма - 1983), „Бушава азбука“ (ТВ-серија во 31 епизода - 1985), „Тетовирани души“ (драма - 1985), „Црна душка“ (театарска пиеса - 1988), „Лонг плеј“ (рокенрол мистерија - 1988), „Кула вавилонска“ (театарска пиеса - 1990), „Сараево“ (приказни од еден град – 1993), „Старецот со камен околу вратот“ - 1994, „Сега му е мајката“ (фарса -, 1995), „Баханалии“ (1996), „Казабалка“ (1998), „Сите сме луге“ (1998), „Приказни од еден град“ (1999), „Хотел Европа“ (2000) и тн. Горан Стефановски е изведуван на сите македонски сцени (Скопје, Битола, Штип, Струмица, Прилеп, Велес, Охрид, и др.), потоа во сите некогашни југословенски културни центри (Белград, Загреб, Љубљана, Сараево, Нови Сад, Ниш, Титоград (Подгорица), итн.), како и во големите театарски центри во светот: Париз, Будимпешта, Лондон, Софија, Москва, во повеќе градови во САД, во Брезно во Словачка, во Лоѓ во Полска, Антверпен во Белгија, Стокхолм итн. Горан беше автор и на текстови на неколку албуми на прочуената рок група „Леб и сол“, чиј фронтмен беше брат му, гитаристот Влатко Стефановски. По кратка и тешка болест Горан Стефановски почина на 27 ноември 2018 година во Кантербери, Велика Британија, (извор: МЕ 2, Скопје, 2009, стр. 1424; http://manu.edu.mk/clenovi_nadvor/горан-стефановски) |