|
|
Александрскиот светилник - посветен на Птоломеј I Сотер и на неговата жена Беренис |
Светилникот во Александрија, едно од седумте светски чуда, беше изграден меѓу 280 и 247 година пред нашата ера на островот Фар(ос), во близина на Александрија, Египет, од страна на македонската династија на Птоломеидите. Овој светилник беше една од највисоките градби на античкиот свет висок меѓу 393 и 450 стапки (120 и 137 метри), како доказ на македонската величина, чија светлост можеше да се забележи на 60 км од брегот на Александрија. Неколку земјотреси меѓу 956 и 1323 година, сериозно ќе го оштетат за да при последниот биде срушен. Александар Македонски во текот на својата Источна кампања изградил многубројни градови и разни центри во Азија и Африка. Плутарх наведува дека имало околу 70 градови со име Алекдандрија. Во нив биле населувани ветерани од Александровата војска, како и колонисти од Македонија, Еледа и Мала Азија. Тие станале центри не само на сдминистративната и воената власт, туку и центри на производство, трговија, комуникација, култура и друго. Александар околу себе ги имал собрано најдобрите научници на тоа време. Така кога го прашал прочуениот архитект Динокрит, кој е тој, одговорот бил следен: „Архитект сум, Динокрит, Македонец, и ти ги носам плановите и нацртите достојни на твојата слава“. Кога Александар ги погледнал плановите рекол: „Сакам ти да останеш покрај мене, зошто ќе се послужам со твојата работа“. Одтогаш Динокрит не го оставал кралот, туку го следел во Египет. Кога Александар го видел сигурното и прекрасно пристаниште во Египет и му заповедал на Динокрит да основа град со негово име Александрија. Александар Македонски го основал градот Александрија на провлака спротивно на островот во 332 г.пр.н.е. По изградбата, градот долго време, дури и во римскиот период, бил светски центар на економските и културните врски меѓу истокот и западот, северот и југот. Во близина на Александрија кој се наоѓа во западниот дел на делтата на Нил се наоѓа мал остров Фарос. На овој остров бил изграден монументалниот Александриски светилник кој подоцна бил поврзан со насип во должина повеќе од три четвртини милји. Монументалниот Александриски светилник, едно од седумте светски чуда, е доказ за македонската величина. Него го изградиле владателите од македонската египетска династија на Птоломеј во III век пред нашата ера. Всушност, набргу по смртта на Александар, македонскиот генерал Птоломеј I Сотер, кој по војната со дијадосите станал владател на Египет, ја нарачал изградбата на светилникот на Фар. Светилникот го завршил неговиот син Птоломеј II Филаделф. Сите планови за градбата биле направени од страна на научниците на Александриската библиотека –музеј, каде бил собрани најучените луѓе од тоа време. Светилникот кој бил изграден од цврсти блокови на варовник, се градел 12 години и чинел 800 таленти, а потоа служел како прототип за сите светилници во светот. На врвот било поставено огледало која ја реглектирала сончевата светлина во текот на денот, а во ноќта светлината била произведена од страна на печка на врвот на кулата за која горивото се носело со една врста лифт. Светилникот му бил посветен на боговите спасители – Македонецот Птоломеј I Сотер (што во превод значи спасител) и на неговата македонска жена Беренис од Егејскиот дел на Македонија. Овој светилник беше една од највисоките градби на античкиот свет висок меѓу 393 и 450 стапки (120 и 137 метри), како доказ на македонската величина, чија светлост можеше да се забележи на 60 км од брегот на Александрија. Плиниј постариот и Страбон даваат детални описи за светилникот и како функционирал, односно како рефлектирал светлост на толкава далечина. Тие ја пренесуваат и легендата како огледалото било користен како оружје, односно како со него биле спалувани непријателските бродови пред тие и да се доближат до пристаништето. Светилникот бил тешко оштетен во земјотресот од 956 година, а потоа повторно 1303 и 1323 година. Конечно остатокот исчезна во 1480 година, кога тогашниот султан на Египет Катбеј на тоа место изгради тврдина користејќи го мермерот од паднатиот светилник.
|