Во 1999 год. НАТО изврши бомбардирање врз СР Југославија (Операција „Сојузничка сила“) без согласност од ОН и американскиот конгрес. Воената операција на НАТО траеше од 24 март до 10 јуни1999 година, како дел од Косовската војна. Предводени од САД, чиј претседател Бил Клинтон реагирал неуставно според американските закони, членките на НАТО алијансата извршија напади врз воени цели, но и врз стопански и цивилни објекти. Во нападите кои се одвиваа без прекин 78 дена, тешко се оштетени бројни инфраструктурни објекти, стопански објекти, училишта, здравствени установи, медиумски куќи, споменици на културата, цркви и манастири. Точниот број на жртвите нијогаш не утврден. Бројот на цивилни жртви се смета на околу 500-1200 загинати. Економската штета е проценета на 30 милијарди долари.

Сребрен Поппетров како главен бугарски инспектор-организатор на црковно-училишното дело во Албанија, во периодот 1928 - 1931 година редовно испраќа до надлежното министерство извешатаи за бројноста, битот и карактерот на македонските христијани и муслимани во Голо Брдо, Поле (Дебарска Котлина) и Гора. Иако Македонец по потекло (роден во Леринското село Горно Врбени или Екши Су, тој како службеник на Бугарија, во своите извештаи Македонците од Албанија ги претставува како Бугари.  Во продолжение  на дел од корегираниот доверлив узвештај бр. 54 од 14 август 1930 година од Тирана испратен до министер на Бугарија, Сребрен Поппетров за состојбата со Македонците во Поле и Голо Брдо во минатиот век ќе забележи: 

„Голема беше нашата радост кога ја поминавме границита меѓу невостанатиот и востанатиот реон и кога навлеговме во слободна Македонија,во која веќе се вееја воените знамиња.“ – ќе забележи во својата „Книга за Мијаците“  авторот Георги Трајчев кој ги пренесува спомените на Апостол Христов за почетокот на Илинденското востание 1903.

Допуштам да сме предадени, но верувам и дека е тоа случајно. Ванчо излезе и беше убиен уште во 10 и три четврти раното, а исто така и четникот Јонче од Дворци (Кичееско), кој беше со Пецо.

Сребрен Поппетров (Горно Врбени, Леринско 18. X 1869 – Софија 17. XI 1950) е македонски револуционер припадник на Македонската револуционерна организација, учител и училишен инспектор. Завршил гимназија во Солун и славјанска филологија на Софискиот универзитет. Член е на ТМОРО од 1895 година. Во Првата светска војна бил окружен управник во Битола и Куманово, а по војната во Петрич. Во 1922 година од ВМРО и Македонскиот национален комитет бил пратен во САД и Канада, каде што организирал иселенички друштва и учествувал во формирањето на МПО. Бил пратеник во бугарското Народно собрание, а потоа главен инспектор-организатор на црковно-училишното дело во Албанија.

Кога ќе го читаш моето писмо мене веќе нема да ме има - јас ќе бидам труп или веќе фрлен во некоја дупка како претепано куче. Но, во ситуацијава кога пред мојата смрт ми останува да живеам уште еден час или два, додека ја фрлам и последната бомба и да го тргнам чкрапецот на мојот нагант, мислам на тебе, писмото нека ти докаже колку многу те сакам.

Можно ли беше да таква Организација постои во дваесеттиот век? Набрзо бев вратен кон вистината со самото излегување од куќата. Паѓаше снег и комитска група беше построена за смотра. Нејзиниот водач се одликувал во недамнешен судир против властите и Александров во кус говор го награди со Орден за Заслуга. Комитите, сите млади мажи, шест стапала и повеќе високи, го поздравија својот водач и после тивко си заминаа во строј. Неколку минути покасно напуштив со мојот не малку значителен телохранител. Александров ме испрати и истовремено тргна на 20-километарски пат до друго селце да го продолжи својот проповед “Македонија на Македонците”.

Во вредностите на Западот, уште од времето на „Латините“ е втемелаена измамата, па затоа ni Венецијанците не го почитуваат договорот со Кањош Македонович и набрзо истиот го вртат во своја корист. Паштровската приказна од XV век за Кањпош треба да биде добра поука и за македонскиот народ кој во својата чесност многу му верува на ветувањата на Западот.

Една од најголемите битки која се водела пред почетокот на Илинденското востание, била битката на Готен, во источниот дел на Македонија. На 6 април 1903 година, ден Велигден, здружените чети на ТМОРО на Чернопеев, Питу Гули, Никола Дечев и други, кои броеле од 250 до 270 комити се судриле со османлиските сили на врвот Готен на Малешевските планини при неповолни временски услови. На помош на опколените чети се приклучила четата на војводата Никола Лефтеров. Вечерта опколените се извлекле со јуриш. Четите имале 25 мртви, а загубите на османлиските сили биле околу 200 мртви и ранети.   

„Во македонската држава како службен јазик се заведуе народниот македонски јазик“ гласи едната реченица (од две) на најбитната одлука на историскиот состанок во мaнастирот „Св. Прохор Пчињски“, 2 август 1944-та г. Всушност, оваа реченица исто така ги маркира координатите на нашата наука, на македонистиката: „народниот јазик“ како основата, „службениот јазик“ како, речиси, надградбата од која истекуваат сите форми на поновата македонска писменост: административната комуникација, новинарството, книжевноста, лекискографијата итн. И секундарната последица на Прохор Пчињски е дека дури од тогаш ние, меѓународните македонисти, во целата длабочина и широчина можеме да се занимаваме со македонскиот јазик.