Весна Атанасовска

Во нашата историографија малку е пишувано за Првата народноослободителна ударна егејска бригада на НОВ и ПОМ. Што е уште позначајно, ние досега немаме научен труд во кој сеопфатно би се анализирале сите активности и борбени дејства на бригадата од нејзиното формирање па сѐ до нејзиното расформирање.

Документот е официјален договор од Воденскиот Јавен Нотар , во 1923 година, меѓу македонски жители на село Платани и грчката држава, за купување на земја и имоти од државата во село Платани, кое е основано во 1907 од жителите на Пожарскиот регион кои таму се доселиле.

Околината на затворот „Идризово“ и Зајчев Рид во Скопско, локации во Кумановско и во Ресенско... се само дел од местата за кои постојат сигурни показатели дека таму се погребани неколку стотици егзекутирани без какво и да е судење или пресуда

Најмалку три масовни гробници со стреланите „народни непријатели“ во Македонија во првите години по Втората светска војна се' уште чекаат да бидат откриени за жртвите да добијат достојни почивалишта, укажуваат македонските историчари.Тие посочуваат дека постојат многу сознанија што може да помогнат да се најдат точните локации за да се извршат ископувања со кои би се расветлиле се' уште мистериозните исчезнувања на многу луѓе.

Помошната организација во тие краеви, како и македонската рев. Организација е самостојна и непартиска; таа не се меша во внатрешните борби на царството Бугарија, ниту зема страна во партиските борби таму. Ако, меѓутоа, биде засегната или предизвикана од личности и групи, без разлика какви убедувања имаат тие, Организацијата лично ќе се расправи со нив, согласно правилникот и нејзините традиции.

До г. Ал. Стамболиски, копие – неговите другари министри и познати видни општественици, пратеници, претседатели на друштва во Софија и др.

На 11 Октомври 1941 борците од Првиот прилепски партизански одред го нападнаа бугарскиот полициски участок и телефонско-телеграфската мрежа во Прилеп, што го означи почетокот на организираното востание на македонскиот народ против бугарскиот, италијанскиот и германскиот окупатор за  ослободување на земјата. Следниот ден, на 12 октомври, се огласија и партизаните од Кумановскиот одред.

Можно ли беше да таква Организација постои во дваесеттиот век? Набрзо бев вратен кон вистината со самото излегување од куќата. Паѓаше снег и комитска група беше построена за смотра. Нејзиниот водач се одликувал во недамнешен судир против властите и Александров во кус говор го награди со Орден за Заслуга. Комитите, сите млади мажи, шест стапала и повеќе високи, го поздравија својот водач и после тивко си заминаа во строј. Неколку минути покасно напуштив со мојот не малку значителен телохранител. Александров ме испрати и истовремено тргна на 20-километарски пат до друго селце да го продолжи својот проповед “Македонија на Македонците”.

Македонскиот јазол: идентитетот на Македонците прикажан на примерите на Балканскиот сојуз (1878 - 1914)" од Ханс-Лотар Штепан, првиот германски амбасадор во Македонија. Станува збор за необјавени документи, главно од Архивот на Министерството за надворешни работи на Германија, кои говорат за геостратегиската и геополитичката положба на Македонија во преодот од деветнаесеттиот кон дваесеттиот век. Македонскиот Јазол е книга од германскиот амбасадор во Македонија, Др. Ханс Лотар Штефан кој ги користел сите државни архиви на Германија од 19 век до 1913 година.