|
|
| Украински контрасти на развојот и опстанокот |
|
ОД ПАТУВАЊАТА ПО СВЕТОТ – УКРАИНА (1) Украина е независна држава вo Источна Европа. Таа се граничи сo Русија на североисток, со Белорусија на север, со Полска, Словачка и Унгарија на запад и со Романија и Молдавија на југозапад. На југ излегува на Црното и Азовското Море. Украина прогласи независност од СССР на 24 август 1991 година, а нејзината независност е финализирана на 25 декември истата година. Официјален јазик во државата е украинскиот јазик, а доминантни религии се православната и римокатоличката вера. Според руски извори се верува дека името Украина доаѓа од старословенскиот термин „украина“ што значи „гранична област“ или „крајина“. Многу современи украински историчари поимот „украина" го преведуваат како „во-земја“, „татковина“ или „наша-земја“. Овој превод е во согласност со оригиналното значење на предлогот „у-“ во украинскиот јазик и именката „краина“. Меѓутоа, треба да се разликува значењето на „гранична земја“, кое неконзистентно се презема од бројни научни извори, често од неукраинско потекло, додека преводот како „гранична земја“ добро се усогласува со традиционалното значење во рускиот јазик на „у-“ и „краина“. Украина по територија е 24 пати поголема од Република Македонија. Таа е неколку десетици илјади квадратни километри поголема од целиот Балкански Полуостров. Зафаќа простор колку Франција, Белгија и Холандија заедно или колку Германија, Швајцарија, Австрија, Унгарија и Данска заедно. Или, повеќе од Шпанија и Португалија. Таа е индустриски развиена земја со огромни капацитети и суровини, но со транзициски и меѓуетнички проблеми и потешкотии. Затоа, често се вели дека таа е земја на контрасти на нејзиниот развој и меѓуетничкиот опстој. Да се биде неколку дена во Киев значи да се доживее нешто ново, недоживеано. Тоа се потврди со посетата на неколкумина од Македонија што учествувавме на конференцијата за религијата во овој велеград.
Инаку, Киев често го нарекуваат: град на контрастите, на цвеќето, на студентите, на минатото, на сегашноста, на иднината, на љубовта... Овие епитети Киев ги добил зашто во него се измешало и старото и новото, од исток и од запад, од север и од југ. Зашто неговите жители со љубов негуваат цвеќиња по прозорците. Зашто најголемиот број студенти се школуваат токму тука. Зашто во него се случиле бројни историски настани и се потврдила древната историја, денешната вистина и иднина на Киев. Зашто патникот, патеписецот и намерникот во него доживува дел од животот единствен и карактеристичен за украинскиот народ и држава. Според податоците на голем број аналитичари, Киев започнал да се развива уште во IX век, а е запишан во една повелба на летописот Нестор во почетокот на XII век. Така, во тој документ се вели следното: „Си биле тројца браќа, едниот се викал Киј, другиот Шчек, третиот Хорив, а името на нивната сестра било Либед. Тие си живееле сложно како браќа во планините: Киј живеел кај Борич, Шчек живеел во денешното место Шчековица, а Хорив на третата планина која се викала Хоревица. Тројцата создале град на кој му го дале името на најстариот брат и го нарекле Киев. Градот се развивал до околната шума од високи борови со голем број ѕверови“... Ова е само легенда. Определен број историчари се склони да го прифатат мислењето дека Киј бил историска личност, а можеби е и првиот киевски кнез. Меѓутоа, за ова има и спротивни мислења. Но, се знае дека од IX век Киев почнал да се развива како средновековен центар на Словените и се издигал како културен центар благодарение на просветителската дејност на свети Кирил и Методиј, значајните сесловенски и македонски просветители, за што сведочат многу документи и аргументи. Оваа посета на Киев и престојот во хотелот „Украина“ беше втора наша визитација и со различна цел. Првата посета беше во времето кога Украина беше во состав на Советскиот Сојуз и кога преку Киев летавме до тогашниот Ленинград (денешен Санкт Петерзбург), а оттаму за Москва и назад за Белград, две престолнини преку кои беа насочувани контактите на културно-историските врски меѓу Македонија и Украина.
Затоа и денес на двата народа им е заедничко малото познавање на едни со други, а често и непознавањето на сопственото минато. Втората посета, пак, ја остваривме по една деценија, кога на покана на Кабинетот на министри учествувавме на меѓународната конференција на тема: „Религијата и црквата во посткомунистичкиот период“ што се одржа во Украинската академија на науките и уметностите во Киев. Киев, со околу четири и пол милиони жители е најзначајниот велеград во над педесетмилионската Украина. Тој ги спојува должините на реката Днепар. Киев со своите цркви и споменици, со своите стари згради, кои се чуваат од канџите на времето, насликани со жолта, бела и тон на зелено-сива боја, со чисти широки улици и огромни паркови, кои во есен имат златна боја во блесокот на сонцето, го викаат град на бајките. Киев е убав во секој временски период. Тој се покажува со сета своја убавина на идните генерации. Киев е убав велеград кој го нуди минатото од кое задржал бројни споменици, до сегашноста што ја покажува на неговите обожаватели, посетители и намерници. На другата страна на реката Днепар постои уште еден огромен Киев, со бројни станбени згради на бескрајните соништа на нејзините жители. Ова е Киев од помодерниот период на социјалистичката изградба, кога личноста се стопи во колективниот дух на живеење. Киев е главен и најголем град во Украина, кој се наоѓа во северниот централен дел на земјата на реката Днепар. Тој претставува важен индустриски, научен, образовен и културен центар на Источна Европа. Градот е дом на голем број светски компании, високообразовни институции и светски познати знаменитости. Киев има висока инфраструктура и високоразвиен систем за јавен превоз, вклучувајќи го и Киевското метро. Продолжува
|
