|
||||
ОД ЗБОРОТ ЧАС - СМЕТАЊЕ НА ВРЕМЕТО – ДО ЕВРЕЈСКИОТ ЗБОР ШИБОЛЕТ (42) |
Во ова продолжение за читателите на порталот „Македонска нација“ ќе претставиме дел од „Библискиот реч ник“, преку имињата, зборовите, изразите, називите, лексикографските термини...: од зборо час, за кој во НЗ се споменуваат некои часови, во кои се врши одредено дејство, а вообичаено се преведуваат со денешното сметање на времето, до изразот шиболет, збор што Ефтај го употребил за да провери дали една група бегалци му припаѓа на неговиот народ Галад или, пак, на Ефремовото племе Час - 1/12 од денот и 1/12 од ноќта. Во НЗ се споменуваат некои часови, во кои се врши одредено дејство, а вообичаено се преведуваат со денешното сметање на времето; в. Време. Чаша - сад за пијалак, од глина, од камен.од метал, стакло (1 Мој 40,11; 2 Цар 12,3; 3 Цар 10,21). За Израелците била од посебно значење при обредните миења (Мк 7,4; Мт 23,25). Често пати се користи со извесни симболични значења: чаша на утехата, после погребите (Ер 16,7); чаша на благодарноста, кај благодарствените жртви (Пс 116,13); чаша на гревот (Ер 51.717-23; Откр 17,4); содржината на чашата се споредува со човечката судбина (Мк 10,38); Божјиот суд се опишува како ,,испивање на чашата", (Ис 51,22) итн. Чело - на челото се поставуваат различни знаци или печати, кои означуваат решителност или провокативност (Ер 3,3; Ис 48,4; Откр 7,3). Четверовласник - на старогрчки тетрарх, владетел на еден од четирите делови на кои било разделено царството. Во римско време изразот се користел за владетели на помали подрачја. Ирод Антипа и Филип добиле приближно по четвртина од царството на Ирод Велики. Се споменува во Мт 14,1 ;Лк 3,1.19; Дап 13,1. Четворки - на латински квартерион, римска воена единица, пр. стража, од четири војници (Дап 12,4). Чиновник - се разликувале по чин и значење, но сите биле битни како носители на културата на своето време. Повеќето биле писмени, кога граѓанската власт не можела да се извршува преку старешинството.станале неопходни, зашто имале големо влијание. Во Еврејското царство и државите што произлегоа од него, во редот на чиновници спаѓале бележници, писари, управници на дворот, пехарници, коморници итн. Чир - в. Болест.
Чисто - нечисто - често пати со преносно значење: култно нечисти се сметале личностите или предметите што биле под демонско влијание или со таква моќ во себе; тие не смееле да стапат пред Божјата светост. Онечистување можело да настане преку некои болести, полови односи, раѓање, периодите кај жените, допир на мртовец итн. Нечисти биле и некои животни и храна, но и предмети запленети од паганските народи, како и нивните градби или цели градови. Некогаш нешто намерно се онечистувало, на пример некои ралигиозни места. Во 3 Мој 11-15 е опишано очистувањето од таквата нечистотија. Фарисеите јаделе со измиени раце од религиозни, а не од хигиенски побуди. Чистотата ја означувала светоста и совршеноста. Христос ги укинал прописите за чисто и нечисто, укажувајќи во што се состојат вистинските чистота и нечистотија (Мт 15,1-20; Мк7,1-23); в. Очистување. Човек - Божјо создание (1 Мој 1,27;2,7), со посебна возвишеност (Пс 8,6-9). Целина, а не збир од делови. Чудо - Божји дела, кои отстапуваат од секојдневните збиднувања. Значајни се чудата Божји при ослободувањето на Евреите од Египет и потоа патувањето низ пустината. Со чудни знаци пророците докажувале дека нивните пророштва се вистинити. Во НЗ делувањето на Исус е полно со чуда: умножувањето на лебот и рибите, исцелување на болни, воскреснување на мртви, истерување демони и, конечно, Неговото воскреснување. Смислата на тие чуда не била да се предизвика сензација и забава, туку исклучиво заради зацврстување на верата. Шатор - апостолот Павле се занимавал со изработка на шатори, како и неговиот сонародник Акила (Дап 18,3). Шаторот и храмовните предмети - Шаторот бил опкружен со ограда од багремово (ситимово) дрво. Бил долг 14 м, 4 м широк и 5 м висок. Внатре, бил поделен на две простории: помала т.н. Светиња над светињите. Единствено првосвештеникот еднаш годишно имал право да влезе во неа (в. Празник на очистување). Завеса од лен го одделувала ова место одт.н. Светиња. Влезот во неа го прекривала друга ленена завеса (2 Мој 25-27; 30,1-10.17-71). Кадилница - во Светињата под завесата која ја прекривала Светињата над светињите стоел мал олтар на кој секое утро и вечер горел темјан. Бил направен од багремово дрво, опточено со злато, со рог на секој агол.по две златни алки на двете негови страни за да може да се носи со полуги, Мерките му биле: лакт ширина, лакт должина и два лакта висина (2 Мој 30,1-10). Златен свеќник - седмокрак свеќник искован од едно парче злато, тежок 30 кг и повеќе, а украсен со цвеќе и пупки на процветан бадем (менора).
Библиски шатор Бил единствен извор на светлост во Шаторот (2 Мој 25,31-39). Двориште - Шаторот на заветот бил на западниот дел од двориштето со димензии 50 по 25 м. Било заградено со извезено ленено платно, но не било покриено (2 Мој 30.17-20). Мијапник - голем бронзен базен на бронзена основа. Им служел на свештенициге за миење на рацете и нозете пред секое влегување во шаторот или пред принесувањето на жртви (2 Мој 30,17-21). Мијалникот бил направен од бронзени огледала.кои биле приложени од жените на служба во Шаторот на состанокот (2 Мој 38,8). Жртвеник - на него биле принесувани жртвите - јагниња, овци, бикови, кози итн. Овој олтар, како и други предмети во Шаторот бил направен од дрво прекриено со бронза. Бил со страни со должина од 2,5 м, а висок 1,5 м. Постоел и малку подигнат подиум, за свештеникот кој принесува жртва. После освојувањето на Канаан, Шаторот на состанокот го губи своето значење. Место него, почнале да се подигаат разни светилишта. Подоцна Соломон го изградил храмот, каде бил сместен Ковчегот на Заветот, а бил уреден по пример на Шаторот. Шатор на состанокот (Скинија) - голем шатор што Евреите го направиле во пустината според инструкциите добиени од Бога преку Мојсеј. Во него Му сс молело на Бога во текот на патувањето од Египет до ветената земја. Штом ќе подигнале логор на некое место, левитите веднаш го поставувале Шаторот на Заветот (4 Мој 1,50-2,31). Тој стоел среде логорот, а шаторите на левитите биле поставени на четирите страни околу него. Позади нив биле шаторите на дванаесетте племиња. Шаторот бил знак на постојаната Божја присутност. Заради непослушноста морале да поминат четириесет години во пустината, а за сето време шаторот се Шафран - растение од семејството крокуси. Од нејзиниот цвет се добивала светла жолта боја. И денес се користи за боење и при подготвување слатки. Шеват - единаесеттиот месец во еврејскиот календар, одговара на делови од месеците јануари и февруари. Шиболет - збор што Ефтај го употребил за да провери дали една група бегалци му припаѓа на неговиот народ Галад или, пак, на Ефремовото племе. Тие не умееле да го изговорат гласот ш, па кажале сиболет и биле убиени (Суд 12,4-6). Продолжува Пишуваат: ПЕТКО ЗЛАТЕСКИ И СЛАВЕ КАТИН
|