ДЕЛ ОД ТВОРЕШТВОТО НА СЛАВЕ КАТИН 

Македонската православна црква (МПЦ) игра значајна улога во опфаќањето и сплотеноста на Македонците надвор од Македонија, особено во прекуокеанските земји. По обновувањето на самостојноста  на  Охридската  архиепископија во 1958 година и на автокефалноста во 1967 година, МПЦ направи силен пробив меѓу бројното македонско иселеништво од сите делови на Македонија во прекуокеанските земји САД, Канада и Австралија, како и меѓу Македонците во денешната Европска унија и во други земји.

МПЦ е организирана преку своите епархии: Американско-канадската и Австралиската-македонска православна епархија која беше формирана во 1967 година, а која во 1974 година е поделена на: Американско-канадска и Австралиска епархија, во чија диоцеза денес е и Нов Зеланд, а од 2016 година постои и Сиднејско австралиска епархија Од 1984 година постои и Македонска православна епархија за Европа.

Авторот Славе Николовски-Катин ја подготви публикацијата „Македонските православни црковни општини во Австралија, Канада и САД”, во издание на НИО „Нова Македонија”, Скопје, 1991, а која содржи 192 страници, во соработка на Панде Колемишевски, чиј рецензенти беа академик Блаже Ристовски и митрополитот Кирил. Таа е трето дело на Славе Катин и прв и скромен историски обид за периодизација на македонските православни цркви и манастири во прекуокеанските земји.

На про­мо­цијата во „Сарајот“ во Ресен, по повод осумте века на црквата „Св. Ѓорѓи“ во Курби­ново, академик Блаже Ристовски, тогашен потпретсдател на експертската влада на Македонија и претседател на Комисијата за односи со верските заедници рече:

 „Катин дава глобален преглед од појавата на македонските пра­во­славни црковни општини до современиот црковен живот на маке­дон­­ски­те доселеници во прекуокеанските земји, САД, Канада и Ав­стра­лија. Активното духовно и културно-просветно живеење на Македонците во дијаспората, наметнува, во определен обем и време, низа суштински праша­ња што се однесуваат на вистината за Ма­ке­дон­ската православна црк­ва и за македонскиот народ во минатото и за сегашните состојби во ма­кедонските православни црковни општини надвор од Републиката. 

Во ова дело, Катин настојува да го осветли историскиот и раз­вој­ниот пат на македонските православни црковни општини и на ма­ке­дон­ските иселеници во прекуокеанските земји. Поточно, да го фокусира она место во македонската црковно-национална историја, за кое се из­бо­ри­ле самите македонски иселеници. 

Оттука, во подготовката на книгата се користени научни трудови, публи­кации, извештаи, писма, разговори и други извори поврзани со оваа тема. Но, и покрај тоа, Катин е свесен дека ова негово дело не претендира на исцрпност, заради што и очекува дополнувања и сугестии кои би ги збо­гатиле сознанијата за активностите, животот и историјата на маке­дон­ското иселеништво, од сите делови на Македонија и на македонските пра­вославни цркви и црковни општини во Австралија, Канада и САД“, истакна д-р Ристовски.

Инаку, Првата инцијатива за МПЦ се роди во Мелбурн, Австралија, во 1956 година. Новоизградениот храм „Свети Ѓорѓи“ е првата МПЦ освете­на од ма­­кедонски владика. Веќе во 1962 година е поставен камен-те­мел­­ник на МПЦ „Свети Петар и Павле“ во Гери – Индијана во САД, а во 1964 го­­­дина на црк­вата „Свети Климент Охридски“ во Торонто, Канада.

Во публикацијата „Македонските православни црковни општини во Австралија, Канада и САД” е напишано дека во нашето духовно и културно живеење последните години сé поевидентен е недостигот од еден, макар и глобален, преглед: од појавата на македонските православни црковни општини до современиот црковен живот на македонските доселеници во прекуокеанските земји, САД, Канада и Австралија.

Активното духовно и културно-просветно живеење на Македонците во дијаспората разгледува, навистина, во определен обем и време, низа суштински прашања што се однесуваат на вистината за Македонската православна црква и за македонскиот народ во минатото и за сегашните состојби во македонските православни општини надвор од Република Македонија.

При подготвувањето на материјалот, а текстовите за црковните општини со изведени скратувања на материјалите кои беа објавувани во весникот „Нова Македонија“ од Скопје, се користени публикации, списанија, научни трудови, писма, разговори, извештаи и друг вид материјали, што се однесуваат на животот и активностите на македонските православни црковни општини и на македонските доселеници во прекуокеанските земји. Оваа публикација не претендира на исцрпност, туку, напротив, таа само ги поткрепува наводите и констатациите изречени при третирањето на одделни прашања за значењето и улогата на Македонската Свети - Климентова православна црква.

Продолжува

ДУШАН РИСТЕВСКИ – МАКЕДОН