|
|
| 107 години од смртта на Гоце Делчев |
Еден од најголемите револуционери во историјата на македонскиот народ, Гоце Делчев, на денешен ден пред 107 години загина во борба со турската војска во близина на селото Баница. Гоце Делчев е роден на 23 јануари 1872 во Кукуш, Егејска Македонија, како прво машко дете, трето по ред на бројната фамилија Делчеви, која имала вкупно девет деца.Во 1879-1880, Делчев започнува да го посетува прогимназијалното училиште во Кукуш, а средно образование завршил во Солунската бугарска машка гимназија „Св.Кирил и Методиј“. Се запишал во Воена Академија во Софија во 1891, но набрзо е исклучен и се вратил во Македонија да работи за делото. Делчев станал учител во Штип во 1894, каде што се запознава со Даме Груев, еден од основачите на Тајната Македонско Одринска Револуционерна Организација (ТМОРО). Како резултат на блиското пријателство меѓу двајцата, Делчев и се придружил на Организацијата во 1895 година, набрзо станувајќи еден од нејзините лидери, одговорен за оружените единици и дејства. Во летото 1896, во Солун се одржува конгрес на македонските и одрински револуционерни сили, на кој присуствува и Гоце Делчев. Делчев, заедно со Ѓорче Петров, се ополномоштени да изработат Устав и Правилник на ТМОРО. За време на честите обиколки низ Македонија работи на создавање организациона мрежа со здрави и цврсти бази, комитети и комитски чети на Организацијата. Цел е автономиjа или целосно ослободување на Македонија и Одринско од османлиско ропство и создавање на независна македонска држава. Гоце водел бескомпромисна борба против мешањето на бугарските влади и челниците на врховистичките македонски комитети. Највпечатливи одгласи од неговата борба за зачувување на единството од надворешните мешања имала неговата отворена реплика со претседателот на Врховниот комитет, генералот Николаев, кого го предупредил дека, додека неговото рамо ја крепи пушката, нема да дозволи присуство на бугарски офицери во Македонија. Иста цел имала неговата Директива во1902 година за забрана на влегување на врховистичките чети од Бугарија, како и предупредувањето до официјална Бугарија да не мисли за Македонија, туку да си ја чува Бугарија, зашто Македонците ќе си ја чуваат Македонија. На редовното советување во декември 1902 , Гоце Делчев, Даме Груев, Јане Сандански и други водачи на ТМОРО решаваат да не се крене фронтално востание во Македонија, туку да се води партизанска војна. Овој став подоцна ќе биде ревидиран од Груев и тој ќе се определи за востание Во јануари 1903 год., Гоце Делчев се изјаснува отворено против кревање на востание во Македонија таа година, познато потоа како „Илинденското востание“, како преран и неподготвен чекор. Непосредно пред убиството, на крајот од април, тој престојува во Солун каде го убедува Груев дека е прерано за востание. Вечерта на 2 мај, Гоце Делчев пристига во селото Баница, на мала оддалеченост од Серез. Утрото на 4 мај 1903 год. Гоце Делчев и неговата придружба се известени од јатаците дека се опсадени од турската војска. Во престрелката со турската војска на излезот од селото Баница Делчев бил убиен. Неговите посмртни останки прво се пренесени во Бугарија, за на 11 октомври 1946 година да бидат пренесени во Скопје, во црквата Свети Спас. |
