РУСКИОТ ГЕНЕРАЛЕН КОНЗУЛ ВО СОЛУН: НА ОПШТО СОБРАНИЕ БИЛО ПОСТАВЕНО ПРАШАЊЕТО ЗА АВТОНОМИЈАТА НА МАКЕДОНИЈА. ЗА ТАА ЦЕЛ БИЛА СОСТАВЕНА ПРИВРЕМЕНА ВЛАДА ОПОЛНОМОШТЕНА ДА ЈА БАРА АВТОНОМИЈАТА 

“Руско генерално конзулство

Но. 281

Од 30 јули/11 август 1880 г.  Солун

До Пресветлиот Алексеј Борисович Лобанов-Ростовски

Пратеништво на Н.И.В во Цариград

Ваше превасходство,

Пред извесно време мојот гаваз ми донесе еден затворен плик, во кој најдов едно придружно писмо до Неговото Императорско Величество и едно протоколарно решение, потпишано од некаква Привремена влада на Македонија, кои во прилог на писмово Ви ги испраќам. Дозволете ми, да забележам нешто во врска со гласовите што се шират овде во Солун, а кои се однесуваат за наводната Привремена влада на Македонија, која, секако, се наоѓа на планината Грамос.

Уште пред објавувањето на Руско-турската војна, во Атина бил создаден еден Славомакедонски револуционерен комитет, во кој влегувале Македонци, кои живееле во Атина, предимно костурчани. Комитетот имал цел да крене востание во Македонија, откако заедно ќе настапи со сличен комитет за добивање автономија на Епир и Тесалија. Славомакедонскиот  револуционерен комитет си поставил задача да образува Славомакедонска легија, која ќе дејствува со легални и нелегални средства, а имено преку митинзи, преку весниците и со оружје, доколку притреба. Една од истакнатите личности на таа легија е познатиот учесник во Кресненското востание, був-скиот поп. (Поп Костадин од с. Буф, Леринско, учесник како војвода во Кресненското востание, н.б.)

Легијата не можела да предизвика востание во Македонија, ниту да учествува во востанието, кое избувна во источниот дел на оваа земја. Но, по задушувањето на востанието, главниот и раководен деец, грцизираниот Леонид Вулгари (Леронид Вулгари, аклиматизиран Македонец и борец за ослободувањето на Македонија, н.б.) не престана да се интересира за положбата во Македеонија. Тој пред извесно време го беше посетил Пловдив да побара поткрепа од румелиската влада за да образува чети и да замине во Македонија. Мисијата, меѓутоа, не му успеала, поради што испратил специјален пратеник во Родопите, за да се сретне со македонските востаници и да им предложи заеднички да дејствуваат во Македонија, до извојувањето автономни права на својата земја. Македонските востаници со недоверба го сретнале Леонид, макар што му ветиле соработка. Тие изјавиле дека е неопходно да се води општа борба против турското господтво. И двете страни, меѓутоа, не можеле да се оградат од националните цели на соседните земји, Бугарија и Грција.

Независно од разликите во гледиштата на земјите на кои им служеле и македонските востаници и Вулгари дошле до едно заедничко решение, да ја продолжат заеднички борбата за автономија на Македонија, за чија натамошна иднина ќе решава македонското население. Така, според сигурни податоци, дошло до заеднички акции на востаниците од источниот и јужниот дел на Македонија.

Овој увод го поднесувам, за да можам да Ви појаснам кој стои зад Привремената влада на Македонија на Грамос Планина. Зад неа, секако, стои спомнатата Легија на Македонците, која и натаму има задача да се бори за автономија на Македонија. Овој пат се исклучува можноста за какво било присоединување на оваа територија кон двете бугарски области или кон Грција.

Овде постои мислење дека Привремената вада на Македонија на Грамос претставува политичка игра на грчката дипломатија. Наводно, раководителите на андартските чети имаат интерес да го прикажат своето движење како општомакедонско. Меѓутоа, колку и да има вистина во ова тврдење, кое доаѓа од бугарска страна, факт е дека Платформата на Привремената влада на Македонија на Грамос и Привремената влада на Македонија на Пирин е автономијатата на Македонија при една рамноправност на сите нејзини жители, без оглед на која националност им припаѓаат.

Повелете да ги примите, Ваше превасходаство, уверувањата на мојата длабока почит.

Н. Уљанов”

С. Димевски, Привремената влада на Македонија..., Разгледи, 1-2, 1973, стр. 173-180;Љ. Лапе, Одбрани текстови..., II, стр. 254-255;