Велешката тврдина (Велешко кале) е тврдина која лежи 2 км јужно од градот Велес, во речниот теснец на устието на Тополка во Вардар. Кале претставува издолжено плато, горе сосем зарамнето и со стрмни падини, високо 50—60 м над реките. Едно помало седло на јужниот дел го одвојува од повисоките планини. Од калето се контролираат два значајни пата што водат во неговото подножје: Вардарската магистрала и стариот пат Велес — Прилеп, што водел долж Тополка.

На 15. Октомври 2022 година во Општината Новаци се одржаа манифестацијата„22. Пелагониските културно-научни средби“, на која беше промовирана Монографијата „Силјан Мицевски“, дело кое се однесува на животот и делото на  бизнисменот Силјан Мицевски-Циле. 

На 15.  октомври  2022 година во Општината Новаци се одржаа „22. Пелагониските културно-научни средби“, на кои беше доделена наградата “Повелба за животно дело“ на Славе Катин и наградата “Златен клас за македонски вознес“ на Виктор Бивел од Сиднеј, Австралија

На 7 октомври 2022 година, Македонското литературното друштво „Григор Прличев“ во просториите на истоимената библиотека во Анклиф-Сиднеј ги промовираше книгите „Творештвото на Славе Катин(Првото и Второ проширено издание)“ од поетот, драматург, публицист, основач и претседател на Македонското литературно друштво „Григор Прличев“ од Сиднеј  Душан Ристевски-Македон. Пред голем број присутни Македонци од сите делови на Македонија и гости од австралиското општество, за делата зборуваше почесниот претседател на Македонскиот просветно-училишен одбор на Нов Јужен Велс господинот Тоде  Кабровски

„Релативно добро зачуваниот народен начин на живеење во Македонија опфаќа богатство од обичаи кои не се инфериорни во однос на ниту еден од соседните народи, а во многу нешта дури и ги надминуваат.“ – вели бугарскиот научник, етнограф и фолклорист Христо Вакарелски во 1946 година. (Дух и съдържание на македонската народна песен“, Македонска мисъл, кн. 3-4, год. 2, 1946)

Асеманиевото евангелие или Асеманово евангелие е средновековен македонски книжевен споменик кое потекнува од 10 или почетокот на 11 век. Евангелието е составено од 158 листови.

„Историјата на македонската песна не е ограничена само на херојско-епските легенди и покрај слабите рефлексии на ајдучката ера од минатото. Политичките бури по несреќниот датум на Берлинскиот конгрес, кој целосно ги зароби народните духови во Македонија, ја измести релативно воспоставената традиција на креативните песнички форми на овој народ. Целосно се предаде - и по дух, економски, и просветно и со лично учество - на револуционерната организација со веќе дефинирана и позитивна национална и политичка свест за еднаквост во семејството на Јужните Славјани, населението високо во својот поглед ги издигна сите свои претставници, со радост и тревога ја следеа нивната активност, им помагаа без ограничување и ги бележеа нивните подвизи во инспирирани песни. И овие песни беа навистина револуционерни: нивната форма е неизвесна, таа е жива, сè уште се формира, непостојана.“ - пишува бугарскиот етнограф и фолклорист Христо Вакарелски во 1946 година. (Дух и съдържание на македонската народна песен“, Македонска мисъл, кн. 3-4, год. 2, 1946)

Кирил Пејчиновиќ (с. Теарце, Тетовско, 1771 - манастирот Лешок, Тетовско, 1845) – е воспитаник на црквата, калуѓер и еден од основоположниците на новата македонска книжевност. Кирил се замонашил во Хилендарскиот манастир. Се вратил потоа во Тетово и дејствувал во Кичевскиот манастир. Бил игумен на Марковиот манастир крај Скопје (1801 - 1817). Го возобновил Лешочкиот манастир и од 1818 до 1830 година., бил негов игумен и во него како монах останал до крајот на животот. Тука го отворил келијното училиште и прави обид за создавање печатница.

Потекнува од XIII век. Содржи 168 пергаментни листови. Пишуван е со кирилско писмо во Карпинскиот Манастир, село Орах, Кумановско. Илуминацијата е богата и разновидна, а има иницијали со тератолошки, растителни или геометриски елементи.

 Подготвил Т. Каранфилов